Edukacja niepełnosprawnych dzieci i młodzieży (na podstawie ulotki "Poznaj swoje prawa" opracowanej przez KLON/JAWOR)
Akty prawne regulujące prawo do nauki (stan prawny na dzień 1 styczeń 1999r):
1. Konstytucja RP gwarantuje wszystkim równy dostęp do nauki.
2. Zgodnie z Konwencją Dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dn. 20 XI 1989 r. Ratyfikowaną przez władzę RP w 1991r. (Dz.U.1991r.,Nr 120, poz.526;art.23), państwo ma działać na rzecz zapewnienia dzieciom niepełnosprawnym skutecznego dostępu m.in. do oświaty, nauki, przygotowania zawodowego, ma umożliwić dzieciom integrację ze społeczeństwem i wszechstronny, osobisty rozwój.
3. Kształcenie dzieci i młodzieży reguluje ustawa z dn.7 IX 1991r. O systemie oświaty (Dz.U. z 1996r., Nr 67, poz.329 z późn. zm.; ostatnia zmiana: Dz.U. z 1998r., Nr 117, poz. 759)
System oświaty zapewnia w szczególności (art.1):
- Realizację prawa każdego obywatela RP do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju,
* Dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także możliwości korzystania z opieki psychologicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej,
* Opiekę nad uczniami ze znacznymi lub sprzężonymi dysfunkcjami poprzez umożliwienie realizowania indywidualnych form i programów nauczania,
* Możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami.
- Zarządzenie Nr 29 Ministra Edukacji Narodowej z dn. 4 października 1993r. W sprawie zasad organizowania opieki nad uczniami niepełnosprawnymi, ich kształcenia w ogólnodostępnych i integracyjnych publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz organizacji kształcenia specjalnego (Dz.Urz.MEN z 1993r.,Nr9,poz.36)
Zarządzenie precyzuje rodzaj, stopień odchyleń i zaburzeń rozwojowych dzieci i młodzieży oraz określa dla nich typy szkół specjalnych. Stanowi ono, że opieką, wychowaniem i kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież niepełnosprawną ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zakwalifikowaną do kształcenia specjalnego przez publiczną Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną lub inną poradnię specjalistyczną. W ogólnodostępnych szkołach i przedszkolach mogą być organizowane oddziały integracyjne. Mogą być również organizowane publiczne integracyjne przedszkola i szkoły, w których wszystkie oddziały i klasy są integracyjne.
- Rozporządzenie MEN z dn. 30 stycznia 1997r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim (dz..U. z 1997r., Nr 14, poz.76)
Rozporządzenie reguluje objęcie wszystkich dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu głębokim, w wieku od 3 do 25 lat różnorodnymi, dostosowanymi do ich możliwości rozwojowych zajęciami rewalidacyjnymi w wymiarze 20 godzin tygodniowo przy pracy zespołowej i 10 godzin tygodniowo przy pracy indywidualnej (&2,&9.1)
Kto orzeka o rodzaju i formie edukacji dziecka niepełnosprawnego?
- Postępowanie kwalifikacyjne wszczyna się na wniosek psychologa lub
pedagoga za zgodą rodziców (opiekuna prawnego).
- Kwalifikacje do kształcenia specjalnego i integracyjnego dokonują
Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne (PPP), bądź inne poradnie specjalistyczne,
w których działają powołane przez dyrektora poradni Zespoły Orzekające.
- Od orzeczenia wydanego przez Zespół Orzekający danej poradni rejonowej
rodzice/prawni opiekunowie dziecka mogą się odwołać (w terminie 14 dni od
daty jego otrzymania) do wyznaczonej przez Kuratora Oświaty poradni rozpatrującej
odwołania. Jej orzeczenie jest ostateczne.
Korzystanie z pomocy poradni jest dobrowolne i nieodpłatne.
*
* W wieku 6 lat mają prawo do rocznego przygotowania przedszkolnego (tzw."zerówka")
* Obowiązek szkolny każdego dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego, w tym roku kalendarzowym, w którym kończy ono 7 lat oraz trwa do ukończenia szkoły podstawowej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 lat.
Ale na mocy szczegółowych przepisów:
* Uczniowie niepełnosprawni mają możliwość kontynuowania nauki w szkole podstawowej specjalnej do ukończenia 21 lat, a w szkole ponadpodstawowej specjalnej nie dłużej niż do ukończenia 24 lat (Dz.Urz.MEN z 1993r., Nr 9, poz. 36; &15)
* Za spełnienie obowiązku szkolnego uznaje się również udział dzieci i młodzieży w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych
Od dn. 1 września 1999r. gmina zakłada i prowadzi m. in.: publiczne przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi . Powiat zakłada i prowadzi m. in.: publiczne szkoły podstawowe specjalne i gimnazja specjalne, szkoły ponadgimnazjalne, w tym z oddziałami integracyjnymi, Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne.
Zakres świadczeń na rzecz uczniów niepełnosprawnych (Zarządzenie Nr 29 MEN z dn. 4 października 1993r. Dz. Urz. MEN z 1993r., Nr9, poz.36):
* Nieodpłatne zaopatrzenie w podręczniki w szkołach specjalnych.
* Częściowo odpłatny pobyt w internacie specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego (w szczególnie trudnej sytuacji materialnej dziecko może być czasowo lub stale zwolnione z opłat, bądź odpłatność ta może być zmniejszona).
* Zakup specjalistycznych środków dydaktycznych.
* Wspieranie rozwoju psychicznego i efektywności uczenia się poprzez pomoc psychologiczno-pedagogiczną w formie specjalistycznych zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym.
Obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dzieci niepełnosprawnych uczęszczających do publicznych szkół podstawowych i gimnazjów
(Ustawa z dn. 25 lipca 1998r. o zmianie ustawy o systemie oświaty Dz. U.z 1998r., Nr 117, poz. 759).
